Risicoaversie en Beleggen: Tips en Uitleg Beter Resultaat

Beste Happy Investor, als je belegt of op het punt staat te gaan beleggen, dan word je altijd geconfronteerd met de klassieke strijd. Neem ik meer risico om een hoog positief, maar mogelijk negatief (!), rendement op mijn investering te behalen? Of neem ik een minder risicovolle belegging met lagere winsten? Risicoaversie speelt een cruciale rol in deze afweging, en is bekend bij professionele beleggers en traders. Risicoaversie vormt zelfs de basis voor veel geavanceerde beleggingsstrategieën in de financiële wereld.

In dit artikel kan je jouw risicoaversie als belegger testen. Ik leg de rol van risicoaversie uit voor zowel beginnende als ervaren beleggers. Vervolgens geef ik de implicaties van risicoaversie bij beleggen, inclusief enkele suggesties en tips. Bijvoorbeeld, hoe om te gaan met uw beleggingen tijdens de covid-19 crisis? (En toekomstige crisissen).

Laten we beginnen!

DEEL 1: Uitleg over risicoaversie in relatie tot beleggen
Wat is risicoaversie?
Het testen van je risicoaversie: ben je een risicovolle belegger?
DEEL 2: Implicaties risicoaversie voor beleggen
Volg grote instellingen en baseer uw beleggingsstrategie op uw risicoaversie
Leeftijd en risicoaversie: riskant versus risicoloos
Financiële crisis en risicoaversie

DEEL 1: Uitleg over risicoaversie in relatie tot beleggen

Laten we beginnen met het uitleggen van risicoaversie (met beleggen) en hoe je jouw risicoaversie kan testen. Dit laatste is van cruciaal belang omdat het moet passen bij je beleggingsportefeuille op lange termijn. Als dat niet het geval is, omdat je bijvoorbeeld meer risico neemt dan je zou willen, kan dit leiden tot negatieve emoties en derhalve verkeerde beleggingskeuzes.

Wat is risicoaversie?

Er zijn twee basisdefinities. Risicoaversie is de voorkeur van mensen voor een zekere uitkomst boven een gok met een gelijke of hogere verwachtingswaarde. Aan de andere kant staat het afwijzen van een zekere uitkomst ten gunste van een gok met een gelijke of lagere verwachte waarde bekend als risicozoekend gedrag (risicoprikkel). Om beide concepten te illustreren, laten we hieronder jouw risicoaversie testen. Dit is een klassieke test voor risicoaversie in de financiële wereld, academisch onderzoek en professionele instellingen (Eckel en Grosman, 2008).

Het testen van je risicoaversie: ben je een risicovolle belegger?

Stel dat je gaat beleggen, en kiezen uit een van de zes onderstaande beleggingsopties. Welke kies je? De uitbetaling (in USD $) van uw beleggingsoptie hangt af van de uitkomst van een toss. Probeer een serieuze keuze te maken, want dat helpt bij het inschatten van jouw risicoaversie.

Aangezien risicoaversie een individueel specifieke voorkeur van elke belegger is, zijn er geen foute antwoorden mogelijk. Als je verkiest te beleggen in optie 1, dan ben je risico-avers: de uitbetaling is een zekere uitkomst, altijd $5600 (onafhankelijk van het feit of je kop of munt flipt). Als je verkiest te investeren in optie 6, dan ben je risicozoekend: de verwachte uitbetaling van gokken 5 en 6 is gelijk, dus in optie 6 neem je extra risico zonder extra winst.

Als je optie 1, 2, 3 of 4 kiest, dan classificeert u zich als een risicomijdende belegger. Kies je voor optie 5 of 6, dan classificeert u zich als een risicozoekende belegger. Doorgaans blijkt uit deze tests dat 60% van de mensen de zekere optie 1 verkiest boven de gokopties 2 tot 6.

Tip: een goed begin is cruciaal voor succesvol beleggen met hoger rendement en vermijd geld verliezen

Wie succesvol wilt beleggen (of vermogen opbouwen) dient goed te beginnen. Een goed begin is het halve werk. Je wilt immers voorkomen dat je geld verliest, en er zeker van zijn dat je positief rendement haalt op de langer termijn. Dit is het verschil tussen rijker of armer worden. Begin daarom 100% goed door in jezelf (continue) te investeren!

Hieronder mijn persoonlijke tips om in jezelf te investeren voor succesvoller beleggen:

• Met mijn bewezen strategie kan letterlijk iedereen financieel onafhankelijk worden, en je hebt niet veel geld nodig. Klinkt te mooi om waar te zijn? Als het mij lukt, kan jij het ook. Lees hier meer over financieel onafhankelijk worden.
• Wil je leren hoe succesvol beleggen in aandelen en ETFs? Wil je hoger rendement en/of minder risico? Lees hier meer informatie over mijn online cursus beleggen.
• Begin op het beste en meest goedkope beleggingsplatform. Klik hier voor de beleggingsplatformen vergelijker en ontdek wat de beste keuze is om op te starten met beleggen
• Spreid je kansen en investeer een deel van je geld in vastgoedfondsen voor 100% passief inkomen en jaarlijks 6% tot 8% dividend. Klik hier voor de vastgoedfondsen vergelijker voor de beste keuze
• Nooit meer unieke aandelen met potentieel +300% rendement missen? Klik hier voor meer informatie.

DEEL 2: Implicaties risicoaversie voor beleggen

Nu je risicoaversie begrijpt en je jouw mate van risicoaversie als belegger kent, is het tijd om de implicaties van risicoaversie voor beleggen te bespreken.

Volg grote instellingen en baseer uw beleggingsstrategie op uw risicoaversie

Risicoaversie bepaalt in wezen je voorkeuren voor jouw afwegingen tussen risico en rendement. Als je minder risicoavers bent, dan ben je bereid om meer risico’s te nemen. Kennis van jouw risicoaversie helpt bij het bepalen van je optimale beleggingsproduct.

Als je kiest voor geld laten beleggen, worden er vaak 3 alternatieven aangeboden: defensief, neutraal of offensief. De offensieve beleggingsproducten beleggen meer in risicovolle activa zoals aandelen, terwijl de defensieve beleggingsproducten beleggen in minder risicovolle activa zoals risicovrije obligaties.

Een offensief product is bedoelt voor beleggers die meer risico willen nemen: je kan een vrij hoog rendement verwachten, maar de risico’s (d.w.z. de volatiliteit van uw rendement) kunnen vrij groot zijn. Een defensief product daarentegen is geschikt voor meer risicomijdende beleggers: je krijgt een vrij zeker rendement, maar het verwachte rendement is lager dan bij het offensieve product.

Dus, als je worstelt met welke belegging je wilt doen, dan helpt het bepalen van jouw risicoaversie. De meeste financiële instellingen baseren hun producten namelijk op risicoaversie, en ze gebruiken tests zoals ik hierboven heb gepresenteerd. Gebruik deze informatie in je voordeel.

Leeftijd en risicoaversie: riskant versus risicoloos

Een van de belangrijkste kenmerken van risicoaversie die opvalt, is het volgende: als je ouder wordt, dan word je meer risicoavers. Jongere individuen zijn doorgaans meer bereid om (financiële) risico’s te nemen dan oudere individuen. Zie de blauwe lijn in de figuur hieronder (Schildberg-Hörisch, 2018). De oranje lijn staat voor tijdelijke schommelingen in de risicoaversie van de belegger, zoals stress of emoties.

Schildberg-Hörisch, H. (2018). Are Risk Preferences Stable?” In: Journal of Economic Perspectives 32.2, pp. 135-154.

Als je een belegger voor de lange termijn bent, dan komt de relatie tussen leeftijd en risicoaversie goed van pas. Als je jong bent, zou je namelijk meer financiële risico’s kunnen nemen omdat (i) je beleggingshorizon nog groot is en (ii) je waarschijnlijk minder risicoavers bent dan je ouders. Daarom stel ik voor dat jonge mensen een offensiever beleggingsproduct zouden kunnen nemen dan ouderen. Ik zal niet in details treden, maar ook vrouwen zijn doorgaans meer risico-avers dan mannen (de oorzaak zou evolutionair kunnen zijn).

Let wel: wanneer je meer risico neemt, zal de volatiliteit van je portefeuille toenemen. Daarom is het heel belangrijk om altijd een gespreide portefeuille aan te houden met evenredig gewogen aandelen, ETF’s, beleggingsfondsen, et cetera. Tevens is het van belang dat je consistent blijft vasthouden aan je beleggingsstrategie, ook (juist dan) als de aandelen dalen.

Zodra je ouder wordt, is het verstandig je portefeuille langzaam te evolueren naar meer defensieve beleggingsproducten. Een defensief product garandeert een zekerder rendement op je belegging dan een offensief product. Zo wil je bijvoorbeeld bij zelf beleggen voor pensioen geen onnodige risico’s nemen!

Financiële crisis en risicoaversie

Bovenstaande figuur toont ook een exogene neerwaartse schok in de risicoaversie, de grijze stippellijn. Wat is dat, een exogene neerwaartse schok? Je kan een exogene neerwaartse schok zien als de financiële crisis van 2008 of de COVID-19 pandemie. Gemiddeld daalt de risicoaversie in tijden van financiële crises. Anders gezegd, beleggers hebben de neiging om meer risicoavers te worden tijdens marktcrashes.

Als lange termijn belegger kan je mogelijk van dit effect profiteren. Korte termijn beleggers bewegen mee met de markt, dus tijdens een crisis volgen ze de kudde en nemen ze een meer risicomijdende beleggingsaanpak die gepaard gaat met lagere (zekerdere) rendementen. Als lange termijn belegger zou je zich niet al te veel moeten aantrekken van marktcrashes op korte termijn omdat je belegt voor de lange termijn en goed hebt nagedacht over jouw risicoaversie en strategie.

Het belangrijkste advies dat ik kan geven aan lange termijn beleggers is dan ook: blijf bij je beleggingsplan tijdens een crash en verander je beleggingsstijl niet, want dat gaat ten koste van lagere rendementen. Als je de drang voelt om iets te doen, koop dan alleen tijdens een marktcrash in lijn met uw eerder bepaalde beleggingsstrategie (d.w.z. laag kopen, hoog verkopen).

Uit ervaring weet ik hoe lastig dit is. Ik heb meerdere dips meegemaakt van -20% tot zelfs -40% van mijn gehele portefeuille. Dat is heel veel geld wat verdampt, in een relatief korte tijd. Dit voelt niet prettig, om het maar zacht uit te drukken. En toch is het belangrijk om in deze perioden dezelfde aandelen en ETFs in je portefeuille bij te kopen. Althans, zolang er niks fundamenteel misgaat met je aandelen en haar verdienmodellen.