Risico bij ETF: Voorbeelden Hoog vs. Laag Risico

ETF zonder risico? Helaas, dat bestaat niet. Zelfs de meest veilige ETF kent risico tot geld verlies. En dan zijn er nog genoeg voorbeelden van hoog risico Exchange-Traded Funds. In dit artikel lees je alles over de risico’s van trackers. Ook geven we 5 voorbeelden van hoog vs. laag risico ETF.

Op naar duurzaam (financieel) succes!

Inhoudsopgave

ETF risico's: de potentiële gevaren van ETF beleggen

Exchange-Traded Funds zijn een verademing voor risicomijdende beleggers die willen participeren in de aandelenmarkt. Hedendaags zijn er echter veel verschillende soorten ETF’s, met ieder haar eigen risico’s. Er zijn grote verschillen tussen lager- en hoger-risico ETF’s. In dit artikel gaan we voorbeelden bekijken.

Het grootste risico bij ETF is het marktrisico.

In beginsel moet je altijd rekening houden met potentieel verlies. Je kunt geld verliezen op een belegging die veilig had moeten zijn, zoals gespreide aandelen en zelfs obligatie ETF’s. Dit staat bekend als marktrisico (systematisch risico), wat betekent dat je belegging in waarde kan dalen als de markt daalt. Als investeerder heb je hier geen invloed op. De koersbeweging van de aandelenmarkt wordt op de lange termijn bepaald vanuit macro-economische en politieke ontwikkelingen.

Simpel voorbeeld: stel dat je een lager-risico ETF koopt die wereldwijde spreiding geeft (zie voorbeelden hieronder). In dit geval zet je geld in op de wereldeconomie. De aanname is dat de wereldeconomie op de lange termijn blijft stijgen. Indien deze assumptie correct is, maak je met ETF beleggen op de lange termijn positief rendement.

Deze assumptie hoeft echter niet waar te zijn. Dit is met name waar voor thema ETF’s die zich op één sector of één land richten. In dit geval blijf je met weinig of zelfs negatief rendement achter (zelfs met dividend). Hier zijn genoeg voorbeelden van, zoals de indexfondsen van AEX en Japan.

Thema ETF’s hebben dus altijd hoger risico dan wereldwijde ETF’s.

Maar ook een wereldwijde ETF kan op de korte, en zelfs lange, termijn een negatief rendement realiseren. Als er op wereldniveau economische krimp ontstaat, zoals bij een globale financiële crisis of grote oorlogen, dan heeft dit op de korte termijn een negatieve impact op aandelenkoersen.

Denk niet dat je altijd winst maakt! Dit is een grote fout. Je hebt altijd een goede beleggingsstrategie nodig.

Andere risico’s van Exchange-Traded Funds

Het marktrisico kan niet worden beïnvloed. Dit is de prijs die we betalen om mee te doen met het spel. Dit is waarom beleggen altijd risico’s kent.

Daarnaast kent een ETF andere risico’s. De mate daarvan is afhankelijk van de soort. Er zijn verschillende soorten. Met een perfecte gediversifieerde beleggingsportfolio kan je overige risico’s minimaliseren, waardoor enkel nog het marktrisico (en eventueel valutarisico) overblijft.

Maar wij mensen zijn niet perfect.

En daarnaast is het leuke aan dit spel om te streven naar hoger dan gemiddeld rendement. Dit lukt alleen indien we meer risico nemen. Zoals met de potentieel beste ETF, maar zeker ook wanneer we kiezen voor individuele aandelen. En als we dit pad gaan bewandelen, komen er meerdere risico’s aan te pas.

Hieronder een overzicht met risico’s bij ETF’s (niet uitsluitend tot):

• Valutarisico: verschil tussen valuta’s op termijn
• Renterisico: obligaties en bepaalde aandelen presteren slecht bij stijgende rente
• Volatiliteitrisico: emotionele paniekverkoop bij sterke koersdalingen
• Tegenpartijrisico: indien een partij niet nakomt wat zij belooft
• Trackingerror: de ETF slaagt er niet in de onderliggende index nauwkeurig te volgen
• Geografische spreiding: de ETF richt zich op beperkte geografie
• Sector spreiding: specialistische ETF’s die zich op één sector richten kunnen ook in verval raken, met desastreuze verliezen als gevolg
• Liquiditeit: niet alle trackers zijn even liquide
• Leverage: bepaalde ETF’s werken met leverage (hefbomen) wat kan leiden tot gigantische verliezen

Laten we voorbeelden bekijken van ETF’s met hoog vs. laag risico.

Voorbeelden van ETF's met hoog risico

Er zijn veel Exchange-Traded Funds die een hoog risico hebben. Hier volgen enkele voorbeelden van ETF's met een hoog risico.

Voorbeeld hoog risico ETF: ARK fondsen

De ARK Innovation ETF (ARKK) is een risicovolle belegging waarbij de kans op kapitaalverlies bestaat. Het fonds belegt hoofdzakelijk in risicovolle groeiaandelen. Alhoewel dit bekende namen zijn, zoals Shopify en Square, bieden dit soort aandelen veel meer risico tot verlies.

Het fonds is ook niet heel gediversifieerd, wat betekent dat het zijn portefeuille concentreert in minder individuele holdings dan een gediversifieerd fonds of een gediversifieerde index. De tracker volgt zo’n 35 tot 55 bedrijven. En dit zijn allemaal risicovolle groeiaandelen. In dat opzicht behoort ARK absoluut tot een hoog risico ETF.

Waarom is dit risicovol?

Omdat deze bedrijven vaak small cap aandelen zijn en/of een beperkte geschiedenis hebben, kunnen ze volatiel zijn. Bovendien hebben veel van deze bedrijven geen winstgeschiedenis. Dit maakt het moeilijk voor analisten om hun aandelenkoersen nauwkeurig te voorspellen, waardoor ARK Innovation ETF een risicovolle belegging is voor mensen die geen grondige kennis van beleggingen hebben of die zich niet op hun gemak voelen bij het nemen van risico.

Vanaf haar hoogtepunt in 2021 is het fonds met 75%(!) gedaald.

Waarom dan toch beleggen in een hoog risico ETF als ARK? Omdat dit soort thema ETF’s op de lange termijn weleens hoog rendement kunnen realiseren. Maar de timing van instap is van groot belang en moet altijd zijn op momenten van acceptabele financiële (onder)waardering.

Voorbeeld hoog risico ETF: TQQQ

TQQQ is een hoog risico ETF die de hefboom 1 : 3 op QQQ zet. QQQ is een tracker voor 100 innovatieve bedrijven. En TQQQ gebruikt en hefboom om rendement te verdrievoudigen. Leveraged. Maar TQQ is een complex product. Hoewel TQQ veel winst kan opleveren bij een juiste instapmoent, kan het ook enorme verliezen genereren. Zelfs wanneer de Nasdaq vlak blijft.

Hefboomfondsen zoals TQQQ kunnen extreme koersschommelingen vertonen, waardoor deze ETF te riskant is voor beleggers die een lage volatiliteitstolerantie hebben.

Naast het risico dat de performance niet aan de verwachtingen voldoet, vragen ETF's met een hefboomwerking ook een hogere beheervergoeding om de kosten van het hefboomeffect en het actief herbalanceren van hun fondsen op te vangen. De meeste ETF's hebben kostenratio's van minder dan 0,20%, terwijl de kosten voor TQQQ 0,95% bedragen, of $95 voor elke $10.000 die wordt belegd.

Back tests tonen aan dat TQQQ op langere termijn (1 jaar) kan worden aangehouden en QQQ verslaat, maar te lang aanhouden (5 jaar) kan de prestatie aanzienlijk verslechteren. Te lang vasthouden van TQQ garandeert bijna dat je te maken krijgt met een langdurige neerwaartse markt die bijna je hele portefeuille wegvaagt.

Simpel voorbeeld: als erin die 5 jaar één bearmarket ontstaat waarbij QQQ -33% gaat, dan staat de TQQQ vanaf dat moment -99%. En vanaf dat moment is het vrijwel onmogelijk om je initiële inleg nog terug te krijgen (daarvoor heb je x100 rendement nodig).

Voorbeeld hoog risico ETF: Direxion Daily Small Cap Bull 3X (TNA)

Direxion Daily Small Cap Bull 3X Shares (TNA) is een laatste voorbeeld van hoog risico Exchange-Traded Fund. Deze tracker gebruikt eveneens een hefboom van x3. Daarnaast zijn de kosten zeer hoog met 1,12 procent.

Dit fonds is ontworpen om beleggers driemaal de dagelijkse performance van de Russell 2000 Index te bieden, die de performance van small cap aandelen meet. Dit betekent dat de kans groter is dat het geld verliest als de markt daalt. Omdat het fonds belegt in kleine bedrijven, kan het ook volatieler zijn dan andere beleggingen.

Een simpel voorbeeld: in 2018 daalde het fonds met -60%. In 2020, tijdens de covid-19 crisis, daalde het fonds met -85%, en in 2022 daalt het fonds met minimaal -65%.

Het instapmoment bij hoog risico ETF’s is van groot belang. In theorie is de tactiek eenvoudig: stap in na een grote beurscrash en verkoop binnen 12 – 18 maanden zodra de beurs is hersteld. In praktijk is dit echter moeilijk. Niemand kan de markt exact timen. En hoe reageer je wanneer de tracker verder zakt met nog eens -80%?

De beginnende belegger kan zich beter richten op een lager risico Exchange-Traded Fund. En beleggen met weinig risico in het algemeen.

Voorbeelden van ETF's met lager risico

Er zijn ook veel ETF's die een laag risico hebben. Hier zijn enkele voorbeelden van ETF's met een lager risico.

Voorbeeld lager risico ETF: Vanguard Total World Stock Index ETF (VT)

Vanguard Total World Stock Index biedt enorm veel diversificatie. Deze uitgebreide portefeuille 9000+ aandelen in de wereld en koppelt dit aan een lage vergoeding.

Dit fonds volgt de FTSE Global All-Cap Index, die aandelen van alle groottes omvat die genoteerd zijn in ontwikkelde en opkomende markten. Het Vanguard Total World Stock Index ETF heeft een lager risicoprofiel dan de meeste andere fondsen omdat het gediversifieerd is over veel verschillende landen en regio's.

Door de brede diversificatie wordt de impact van de slechtste presteerders op het totale resultaat van het fonds beperkt. De index omvat meer dan 9.000 aandelen en de beheerders repliceren de benchmark bijna volledig. De 10 grootste namen zijn goed voor slechts 15% van de activa, waardoor het een van de minst geconcentreerde portefeuilles is.

De lage vergoeding van het fonds heeft zich vertaald in solide prestaties. De aandelenklassen Admiral en Exchange Traded verslaan beide het gemiddelde van de categorie met 1,1 procentpunt op jaarbasis over de afgelopen 10 jaar tot en met december 2021. Het grootste deel van dat voordeel is te danken aan de ultralage kostenratio's die aan elke aandelenklasse zijn gekoppeld. De bodemprijzen zouden dit fonds op lange termijn een voorsprong moeten blijven geven.

Dit fonds heeft ook een lage volatiliteit in vergelijking met andere fondsen. Dit betekent dat het gedurende korte perioden niet wild op en neer gaat in prijs, maar stabiel blijft gedurende lange perioden.

Als belegger kan je slechts twee kritieken hebben op de VT, namelijk: (1) het fonds is té gediversifieerd en (2) realiseert hierdoor lager rendement dan bijvoorbeeld de S&P 500 (op de lange termijn).

Een passieve belegger kan de VT aanvullen met een gediversifieerde dividend ETF die meer passieve inkomsten genereert.

Voorbeeld lager risico ETF: Vanguard All-World ETF (VWRL)

Vanguard All-World ETF is een fonds dat belegt in een wereldwijd gespreide portefeuille van aandelen, obligaties en korte termijn beleggingen. Het is ontworpen om de groei van je vermogen op lange termijn te ondersteunen en tegelijkertijd risico laag te houden.

De tracker lijkt op de VT, maar volgt minder posities (3500+) in voornamelijk large caps. Gezien de enorme spreiding en lage kosten is de VRWL zeer geliefd als DEGIRO kernselectie ETF.

Het biedt een goedkoper alternatief voor actief beheerde fondsen, die vaak hoger geprijsd zijn omdat ze actiever beheer en onderzoek vereisen (en desondanks meestal niet beter presteren dan een passieve tracker).

Lees hier alles over het rendement van VWRL ETF.

Waar kan ik ETF's kopen?

Het is belangrijk om de beste beleggingsplatformen te kiezen. Zij bieden een breed scala aan ETF's, zodat je een goede portefeuille kunt opbouwen. Ze hebben ook lage transactiekosten. Sommige bieden zelfs beleggen zonder commissie aan. Op de lange termijn bespaart dit veel kosten.